เข้าสู่ระบบ
มีบัญชีอยู่แล้ว ? ล๊อกอินได้เลย
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับแมว
การดื่มน้ำเพื่อป้องกันโรคไตในแมว
สวัสดีค่ะ ทักทายกันก่อนสำหรับคนที่ได้เข้ามาอ่านกันนะคะ ฉลองการเปิดเว็บไซต์ใหม่ของ CatHoliday เมื่อได้มีโอกาสมาเขียนบทความสั้นๆเพื่อให้ความรู้หรือเกร็ดเล็กๆน้อยๆกับผู้อ่านก็เป็นเรื่องที่ต้องคิดค่ะว่าจะเขียนเรื่องอะไรดี ถ้านึกถึงแมวในฐานะหมอต้องยอมรับเลยค่ะว่าโรคยอดฮิตสำหรับเพื่อนตัวเล็กของเราที่พบได้มากที่สุดและเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตลำดับต้นๆของแมวก็คือโรคไต แล้วทำไมโรคนี้ถึงพบได้เยอะในแมว มีเหตุผลนะคะโดยมักจะสัมพันธ์กับพฤติกรรมตามธรรมชาติของแมวค่ะ เพราะแมวเป็นสัตว์ที่เรื่องการกินน้ำนั้นเลือกมากถึงมากที่สุดค่ะ ต่างจากสัตว์อื่นๆอย่างเช่นในสุนัขส่วนใหญ่มักจะไม่เรื่องมากกินได้หมดไม่ว่าจะเป็นน้ำจากชามใหญ่ ชามเล็ก กระถางต้นไม้ อ่างปลา บ่อบัว แต่สำหรับแมวถ้าน้ำไม่สะอาดหรือภาชนะไม่ถูกใจก็ทำให้แมวปฏิเสธการกินน้ำได้ง่ายๆ
ก่อนอื่นมาพูดถึงกันก่อนว่าการกินน้ำสำคัญอย่างไร เพราะน้ำเป็นสิ่งสำคัญในการดำรงชีวิต ทั้งคนและสัตว์ก็เหมือนกันค่ะ น้ำคือส่วนประกอบหลักของเซลล์ต่างๆในร่างกาย สำคัญในขบวนการเมตาบอลิซึมต่างๆ ช่วยสร้างสมดุลของร่างกาย ทำให้แต่ละระบบในร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ถ้าถามว่าระบบไหนหรืออวัยวะใดมีความเกี่ยวพันกับน้ำมากที่สุด คำตอบก็คือระบบทางเดินปัสสาวะที่มีอวัยวะขับเคลื่อนที่สำคัญคือไตนั่นเอง ในขณะที่เซลล์และอวัยวะต่างๆในร่างกายมีการทำงานเกิดขบวนการเมตาบอลึซึม ก็จะมีการผลิตของเสียออกมา ของเสียเหล่านี้จะถูกปล่อยออกมาในกระแสเลือด และก็เป็นหน้าที่การทำงานของไตในการกำจัดของเสียจากในเลือดขับออกไปในปัสสาวะ และรักษาสมดุลของสารน้ำและแร่ธาตุในร่างกาย หากร่างกายได้รับน้ำไม่เพียงพอจำทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ การไหลเวียนของเลือดไปยังอวัยวะและเนื้อเยื่อต่างๆมีประสิทธิภาพลดลง รวมไปถึงอวัยวะที่สำคัญอย่างไตด้วย ทำให้ไตต้องทำงานหนักขึ้นในการกรองของเสียออกจากร่างกาย รวมถึงการขาดเลือดไปเลี้ยงก็ทำให้เกิดความเสียหายกับหน่วยกรองของไต นำไปสู่ภาวะไตวายเรื้อรังได้ อีกทั้งในภาวะขาดน้ำ ไตจะผลิตภัณฑ์ปัสสาวะที่มีความเข้มข้นสูง เป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคของระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เกิดโปรตีนอุดตันท่อทางเดินปัสสาวะ หรือเกิดนิ่วได้
แล้วสำหรับแมวต้องการน้ำมากแค่ไหน ร่างกายของแมวมีน้ำเป็นองค์ประกอบอยู่ประมาณ 60% เมื่อร่างกายเริ่มขาดน้ำหรือได้รับน้ำในปริมาณที่ไม่เพียงพอ เราอาจจะสามารถเริ่มเห็นการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายได้ เช่นการขาดความยืดหยุ่นของผิวหนัง ขนชี้ฟูหยาบกระด้าง เบ้าตาลึก จมูกและปากแห้ง ความต้องการน้ำของแมวมีปัจจัยที่เข้ามาเกี่ยวข้องหลายอย่าง เช่นขนาดของร่างกาย อายุ สภาวะร่างกาย อุณหภูมิของสิ่งแวดล้อม และที่สำคัญคือลักษณะของอาหารที่กิน ในอาหารเม็ดมีน้ำเป็นส่วนประกอบอยู่ประมาณ 10% ในขณะที่อาหารเปียกหรืออาหารกระป๋องมีน้ำเป็นส่วนประกอบถึงประมาณ 75% ดังนั้นแมวที่กินอาหารเม็ดก็จะมีความต้องการน้ำมากกว่าแมวที่กินอาหารเปียกเราสามารถคำนวนความต้องการน้ำของแมวในแต่ละวันได้คร่าวๆ โดยใช้น้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัม คูณด้วย 60 มิลลิลิตร ออกมาเป็นปริมาณน้ำที่ต้องการต่อวัน ทั้งนี้ปริมาณที่ได้มาสามารถบวกลบได้นะคะ เพราะอย่างที่บอกมีปัจจัยอีกหลายอย่างที่มีผลต่อปริมาณน้ำที่ร่างกายต้องการ
ปริมาณน้ำที่ร่างกายแมวต้องการ = น้ำหนักตัว(kg)x60
ทำไมแมวถึงกินน้ำน้อย จากที่เกริ่นไว้ข้างต้นค่ะแมวเป็นสัตว์ที่เลือกกินน้ำอย่างมากเมื่อเทียบกับสัตว์สปีชี่ส์อื่นๆ ลักษณะนิสัยของแมวในการกินน้ำแมวมักจะเลือกกินน้ำที่สะอาดเท่านั้น พฤติกรรมเหล่านี้ได้มาจากบรรพบุรุษและเป็นสัญชาตญาณการเอาตัวรอด ในธรรมชาติแมวจะเก็บอาหารไว้ให้ไกลจากแหล่งน้ำ เพื่อที่น้ำจะได้ปราศจากการปนเปื้อนและแบคทีเรีย แมวชอบน้ำไหลเพราะสัญชาตญาณความเป็นสัตว์ป่าบอกพวกเค้าว่าน้ำนิ่งๆอาจจะมีการปนเปื้อน ส่วนน้ำที่เคลื่อนที่จะมีความปลอดภัยกว่า อีกทั้งน้ำที่มีการเคลื่อนที่อาจจะมีรสชาติดีกว่าเพราะมันเย็นและถูกเติมด้วยออกซิเจน นอกเหนือจากนั้นการเคลื่อนยังทำให้น้ำดูน่าสนใจมากยิ่งขึ้น แมวเป็นสัตว์ที่มีความไวต่อกลิ่นและรสมาก ภาชนะใส่น้ำที่สะอาดและน้ำที่สะอาดเป็นสิ่งสำคัญ น้ำประปามักจะมีการเติมสารเคมีเพื่อทำการฆ่าเชื้อ กลิ่นของคลอรีนหรือสารเคมีที่ถูกเติมเข้าไปอาจจะทำให้แมวปฏิเสธน้ำได้ หรือแม้แต่กลิ่นของน้ำยาล้างจานที่ติดอยู่ที่ภาชนะก็อาจจะทำให้แมวปฏิเสธน้ำในชามได้ ทีนี้เมื่อเราเลี้ยงแมวในบ้านหากการจัดการเรื่องน้ำไม่ดีแล้วจะทำให้แมวเกิดปัญหาเรื่องการขาดน้ำได้ง่ายมาก เพราะเค้าไม่สามารถหาแหล่งน้ำอื่นเพิ่มได้อีก น้ำพุแมวจึงเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่วิเศษอยากหนึ่งที่มีการผลิตขึ้นมา สามารถเพิ่มการกินน้ำในแมวได้ดี เพราะน้ำที่มีการไหลเวียน รสชาติดี สะอาดอยู่เสมอ และการเคลื่อนไหวของน้ำยังจูงใจและทำให้แมวรู้สึกสนุกสนานในการกินน้ำอีกด้วย
แต่ก็ไม่ใช่ว่าคิดว่ามีน้ำพุแมวแล้วจะทำให้ปัญหาเรื่องการกินน้ำของแมวหมดไปเลยนะคะ เนื่องจากแมวมีความไวต่อกลิ่นและรสมาก น้ำพุที่ดีนอกจากมีระบบการไหลวนของน้ำที่ดีแล้ว ควรมีระบบกรองที่ดี เพื่อกรองเอาสิ่งสกปรกออกจากน้ำ และสามารถดูดซับกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ได้ ปริมาตรความจุควรจะมากเพียงพอไม่ทำให้เกิดโอกาสที่น้ำจะแห้งระหว่างวันที่เจ้าของไม่อยู่ และในกรณีที่มีแมวหลายตัวในบ้าน แมวแต่ละตัวมีความชอบไม่เหมือนกันดังนั้นถ้าหากน้ำพุมีการไหลของน้ำหลายๆแบบอาจจะเป็นตัวเลือกให้แมวของเราสามารถทดลองได้ว่าชื่นชอบแบบไหน แมวบางตัวชอบใช้เท้าเล่นน้ำ หรือแมวบางสายพันธุ์เช่นเมนคูนที่ชอบเลียกินน้ำจากเท้า การวักน้ำอาจจะทำให้น้ำสกปรกและแมวปฏิเสธที่จะกินน้ำหลังจากนั้น น้ำพุที่มีระบบน้ำวนและระบบกรองที่ดีสามารถแก้ไขปัญหาตรงนี้ได้อีกด้วย
แล้วถ้าแมวไม่สนใจน้ำพุล่ะ คำถามนี้คงเกิดขึ้นในใจใครหลายคนหรืออาจจะเคยลองแล้วแมวเราไม่เห็นสนใจเลย แมวแต่ละตัวก็เหมือนคนแต่ล่ะคนค่ะ มีความชอบต่างกัน แมวบางตัวอาจจะสนใจของเล่นชิ้นใหม่ทันทีที่เห็น แต่สำหรับบางตัวอาจจะต้องเห็นจนชินถึงเริ่มกล้าที่จะเข้ามาลองเล่น ยิ่งในบ้านที่มีแมวหลายๆตัว แมวบางตัวมีนิสัยไม่ชอบกินน้ำร่วมกับตัวอื่น การเพิ่มตำแหน่งการวางน้ำเพื่อเป็นตัวเลือกให้ก็มีความสำคัญนะคะ
สัตวแพทย์หญิงปิยกัญญา รมยานนท์